Ὁ Ἅγιος Φιλέταιρος ἦταν ἀπὸ τὴ Νικομήδεια. Διακρινόταν γιὰ τὴν βαθιὰ πίστη του ἀλλὰ καὶ ἀπέραντο ἐξωτερικὸ κάλλος, κάτι ποὺ δὲν ὑπολόγισε ποτέ, γνωρίζοντας ὅτι μετράει ἡ ψυχικὴ ὀμορφιὰ καὶ ὄχι ἡ ἐξωτερική. Ποτὲ δὲν βασίστηκε σὲ αὐτή, παρ’ ὅλο ποὺ αὐτὴ θὰ τοῦ ἐξασφάλιζε μία ἄνετη ζωή. Οἱ εἰδωλολάτρες θέλοντας νὰ ἐκμεταλλευτοῦν τὸ φυσικό του κάλλος, προσπαθοῦσαν νὰ τὸν προσελκύσουν στὸν εἰδωλολατρισμό.

Ὅταν μία φορὰ μετέβη στὴ Νικομήδεια ὁ αὐτοκράτορας Διοκλητιανός, ἄκουσε γιὰ τὸν Φιλέταιρο καὶ ζήτησε νὰ τοῦ γνωρίσουν τὸ ἄτομο μὲ τὴν τόση ὀμορφιά. Μόλις τὸν εἶδε, μαγεύτηκε καὶ τοῦ ζήτησε νὰ μπεῖ στὴν ἀκολουθία του, μὲ τὴν προϋπόθεση ὅτι θὰ ἀρνηθεῖ τὸ χριστιανισμό. Ὁ Ἅγιος ἀποκρίθηκε ὅτι θὰ ὑπηρετήσει τὸν αὐτοκράτορα, ἀλλὰ δὲν θὰ ἔπαυε νὰ ὑμνεῖ καὶ νὰ λατρεύει τὸν Ἰησοῦ Χριστό.

Γι’ αὐτὴ τὴν ὁμολογία του, φυλακίστηκε, ἀφέθηκε ὅμως ἐλεύθερος μετὰ ἀπὸ λίγο καιρό. Ὅταν ὅμως ἀνέβηκε στὸν αὐτοκρατορικὸ θρόνο ὁ Μαξιμιανός, ὁ Φιλέταιρος καταδιώκτηκε καὶ βασανίστηκε. Διεσώθη ὅμως καὶ μετέβη σὲ ὄρος πρὸς τὰ μέρη τῆς Σιγριανῆς.
Στὰ μέρη ἐκεῖνα ὁ Ἅγιος Φιλέταιρος, παρέδωσε τὸ πνεῦμα του στὸν Κύριο.