Ὁ Ὅσιος Ἰωσήφ, ὁ ἐπονομαζόμενος Σαμάκος, γεννήθηκε στὴν πόλη τῶν Κεράμων, τὸ σημερινὸ Ἀζωκέραμο Σητείας τῆς Κρήτης λίγο πρὶν τὴν ἅλωση (1440). Ὑπῆρξε πνευματικὸ γέννημα καὶ θρέμμα τῆς μονῆς τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, γνωστῆς ὡς Δερματάνου, πλησίον τοῦ Χάνδακος (Ἡρακλείου), ὅπου ἔζησε καὶ ἔδρασε ἀπὸ τὴν παιδική του ἡλικία μέχρι τὴν κοίμησή του. Ἔζησε σὲ μία πολὺ κρίσιμη ἱστορικὴ περίοδο γιὰ τὸ Γένος. Ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία ἔπεφτε στὰ χέρια τῶν Ὀθωμανῶν καὶ ἡ πατρίδα του Κρήτη βρισκόταν ὑπὸ τὴν κυριαρχία τῶν Ἐνετῶν.
Ὁ Ὅσιος μετὰ τὸ θάνατο τῶν γονέων του, διένειμε τὴν περιουσία του στοὺς φτωχοὺς καὶ ἐκάρη μοναχὸς στὴ μονὴ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου Δερματάνου. Χειροτονήθηκε πρεσβύτερος καὶ μετὰ τὴν κοίμηση τοῦ ἡγουμένου ἀνέλαβε τὴν ἡγουμενία τῆς μονῆς. Διακρίθηκε γιὰ τὴν ἀρετὴ τῆς φιλανθρωπίας καὶ θὰ μποροῦσε δικαιολογημένα νὰ τοῦ ἀποδοθεῖ ὁ χαρακτηρισμὸς τοῦ ἐλεήμονος. Ἀναγνωρίσθηκε ἐπίσης, ὡς θαυματουργός, ἀφοῦ ἀναφέρονται πολλὰ θαύματά του.
Μετὰ ἀπὸ ἑβδομήντα χρόνια ἀδιάλειπτης ὁσιακῆς καὶ φιλανθρωπικῆς δράσεως, κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1511 καὶ ἐνταφιάσθηκε στὴν μονή του. Μὲ τὴν ἀνακομιδὴ τῶν λειψάνων του διαπιστώθηκε ἡ ἁγιότητά του, διότι τὸ ἱερὸ λείψανο βρέθηκε ἀκέραιο καὶ ἐξέπεμπε εὐωδία. Τὸ ἱερὸ σκήνωμά του κατατέθηκε στὸ καθολικό της μονῆς. Ἡ συνεχὴς θεραπεία πλήθους ἀσθενῶν, τυφλῶν καὶ δαιμονισμένων καὶ μετὰ τὴν κοίμησή του, καθιέρωσε εὐρύτατα τὴν φήμη του ὡς θαυματουργοῦ. Τὸ 1669 οἱ Ὀθωμανοὶ κυρίευσαν τὸ Χάνδακα (Ἡράκλειο) καὶ ὁ εὐλαβὴς κληρικὸς Ἀντώνιος Ἀρμάκης, μετέφερε τὸ ἱερὸ λείψανο στὴ Ζάκυνθο, ὅπου στὶς 29 Αὐγούστου 1669 τὸ κατέθεσε στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Μαντινειοῦ στὰ Ξεροβούνια. Ἐκεῖ παρέμεινε ὡς τὸ 1915, ὁπότε τοποθετήθηκε στὸν ἐνοριακὸ ναὸ τοῦ Παντοκράτορος Γαϊτανίου.
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Των Κρητῶν τε τὸν γόνον καὶ Ζακύνθου τὸ καύχημα, τῶν πατέρων κλέος καὶ δόξα Ἰωσὴφ τὸν ἀοίδημον τιμήσωμεν ἐν ὕμνοις οἱ πιστοὶ οὐ δόξῃ ἀρρήτῳ ἡ Τριὰς ἐτιμήσατο τὸ σκῆνος διασώσασα ἄφθορον. Δόξα τῷ ἁγιάσαντι αὐτόν, δόξα τῷ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἀναδείξαντι φρουρὸν καὶ ἄμισθον πιστοῖς ἰατρὸν τοῖς κάμνουσι.
Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Τῶν πιστῶν προΐστασαι καὶ ἁπαλλάττεις, ἀπὸ πάσης θλίψεως ταῖς σαῖς πρεσβεῖες πρὸς Θεὸν, ὦ Ἰωσὴφ παναοίδιμε, κλέος καὶ δόξα ὁσίων καύχημα.
|