Κατά τό ἕβδομο ἔτος τῆς βασιλείας τοῦ αὐτοκράτορος Ἰουστινιανοῦ Α’ καί ἐπί πατριαρχείας Μηνᾶ συγκροτήθηκε στό ναό τῆς Ἁγίας Σοφίας, στήν Κωνσταντινούπολη, τό ἔτος 553 μ.Χ., καί ὑπό τήν προεδρία του, Σύνοδος ἀπό ἑκατόν ἑξῆντα πέντε πατέρες, κατά τήν ὁποία ἐπικυρώθηκαν ὅσα εἶχαν δογματισθεῖ ἀπό τήν Δ’ Οἰκουμενική Σύνοδο (451 μ.Χ.). Παριστάμενοι Πατριάρχες ἦταν ὁ Κωνσταντινουπόλεως Εὐτύχιος, ὁ ὁποῖος ἦταν καί πρόεδρος τῆς Συνόδου, ὁ Ἀλεξανδρείας Ἀπολλινάριος, ὁ Ἀντιοχείας Δόμνος Γ’, καί οἱ τρεῖς ἀντιπρόσωποι τοῦ Πατριάρχου Ἱεροσολύμων Εὐστοχίου, οἱ Ἐπίσκοποι Στέφανος, Γεώργιος καί Δαμιανός. Ὁ Πάπας Ρώμης Βιγίλιος (538 – 555 μ.Χ.), ὁ ὁποῖος ἦταν ἀπών ἀπό τίς ἐργασίες τῆς Συνόδου, συνυπέγραψε τίς Ἀποφάσεις. Ἡ Σύνοδος ἐξέδωσε Ὅρο δογματικό περί τῆς ὀρθῆς πίστεως τῆς Ἐκκλησίας καί καταδίκασε πάλι τόν Μονοφυσιτισμό καί ἄλλες αἱρετικές δοξασίες, οἱ ὁποῖες ὑπῆρχαν σέ βιβλία ἐκκλησιαστικῶν συγγραφέων τῆς ἐποχῆς αὐτῆς. Καταδίκασε, ἐπίσης, τόν Ὠριγένη καί τά λεγόμενα «Τρία Κεφάλαια», τίς νεστοριανικές αἱρετικές ἀπόψεις, ἐπαναλαμβάνει ὅσα ἡ ἐκκλησιαστική συνείδηση ἀποδέχεται γιά τίς «δύο γεννήσεις» τοῦ Θεοῦ Λόγου καί ἀναθεματίζει ὅλους ὅσοι δέν ὁμολογοῦν «κυρίως καί κατ’ ἀλήθειαν» Θεοτόκο τήν Παρθένο Μαρία.

«Εἴ τις καταχρηστικῶς, ἀλλ’ οὐκ ἀληθῶς Θεοτόκον λέγει τήν ἁγίαν ἔνδοξον ἀειπάρθενον Μαρίαν, ἤ κατά ἀναφοράν, ὡς ἀνθρώπου ψιλοῦ γεννηθέντος, ἀλλ’ οὐχί τοῦ Θεοῦ Λόγου σαρκωθέντος ἐξ αὐτῆς, ἀναφερομένης δέ κατ’ ἐκείνους τῆς τοῦ ἀνθρώπου γεννήσεως ἐπί τόν Θεόν λόγον, ὡς συνόντα τῷ ἀνθρώπῳ γενομένῳ· καί συκοφαντεῖ τήν ἁγίαν ἐν Χαλκιδόνι σύνοδον, ὡς κατά ταύτην τήν ἀσεβῆ ἐπινοηθεῖσαν παρά Θεοδώρου ἔννοιαν Θεοτόκον τήν παρθένον εἰποῦσαν· ἤ εἴ τις ἀνθρωποτόκον αὐτήν καλεῖ ἤ χριστοτόκον ὡς τοῦ Χριστοῦ μή ὄντος Θεοῦ, ἀλλά μή κυρίως καί κατά ἀλήθειαν Θεοτόκον αὐτήν ὁμολογεῖ, διά τό τόν πρό αἰώνων ἐκ τοῦ Πατρός γεννηθέντα Θεόν Λόγον ἐπ’ ἐσχάτων τῶν ἡμερῶν ἐξ αὐτῆς σαρκωθῆναι, οὕτω τε εὐσεβῶς καί τήν ἁγίαν ἐν Χαλκηδόνι σύνοδον Θεοτόκον αὐτήν ὁμολογῆσαι, ὁ τοιοῦτος ἀνάθεμα ἔστω».

Συνεπῶς, οἱ 14 Ἀναθεματισμοί ἤ Κεφάλαια τῆς Ε’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, οἱ ὁποῖοι ἀποτελοῦν καί τό κύριο θεολογικό μέρος τοῦ Ὅρου της, δέν περιορίσθηκαν σέ μία ἁπλή καταδίκη τῶν αἱρετικῶν, ἀλλά ἀνανέωσαν καί τήν διακήρυξη τῆς ἐμμονῆς στίς δογματικές ἀποφάσεις τῶν προηγουμένων τεσσάρων Οἰκουμενικῶν Συνόδων. Ἀποδόθηκε ὅμως ἰδιαίτερη βαρύτητα στίς δογματικές ἀποφάσεις τῶν Γ’ καί Δ’ Οἰκουμενικῶν Συνόδων, ὄχι μόνο γιά την καταδίκη τῶν «Τριῶν Κεφαλαίων», ἀλλά καί γιά τήν προσαρμογή τοῦ Ὅρου τῆς Δ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδουστήν μεταχαλκηδόνια θεολογική ἀντιπαράθεση τῶν ἀκραίων ἐκπροσώπων τῆς Ἀλεξανδρινῆς καί τῆς Ἀντιοχειανῆς Σχολῆς. Ἡ σημασία τῆς Ε’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου καί τοῦ Ὅρου της ὑπῆρξε καθοριστική γιά τήν σχέση τῆς θεολογίας τῶν Σχολῶν πρός τήν πίστη τῆς Ἐκκλησίας, ἀφοῦ καταδίκασε τόν αὐτονομημένο ἀπό τήν πίστη τῆς Ἐκκλησίας θεολογικό στοχασμό. Ἡ Ε’ Οἰκουμενική Σύνοδος ἀποκαθιστᾶ ὁριστικά τό κλονισμένο κῦρος τῆς Δ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. ἀφοῦ καταργήθηκε πλέον τό παλιότερο δίλημμα τῆς ἀποδοχῆς ἤ καί τοῦ παραμερισμοῦ τῆς Δ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Ὁ Ὅρος δηλαδή τῆς Ε’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἔκλεισε ὁριστικά τό θέμα τοῦ κύρους τῆς Δ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου καί ἀπέκλεισε ὁποιαδήποτε ἑνωτική προσπάθεια πρός τούς Μονοφυσίτες χωρίς τόν Ὅρο τῆς Χαλκηδόνος.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείου Πνεύματος, τῇ ἐπιπνοίᾳ, θεῖος ὅμιλος, σεπτῶν Πατέρων, ἐν τῇ Πέμπτῃ Συνόδῳ καθείλετε, αἱρετικῶν τά ὀθνεῖα διδάγματα, καί Ὀρθοδόξοις τό κράτος δεδώκατε· ἀλλ’ αἰτήσασθε, Τριάδα τήν Ὑπερούσιον, δωρήσασθε ἡμῖν τό μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθείς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Τούς ἐν τῇ πόλει τῇ λαμπρᾷ Κωνσταντίνου, τήν Πέμπτην Σύνοδον ἐν Πνεύματι θείῳ, θεοειδεῖς Πατέρας συγκροτήσαντας, ὕμνοις εὐφημήσωμεν, Ὀρθοδόξων οἱ δῆμοι, πρός αὐτούς κραυγάζοντες· ἀπό πάσης ἀνάγκης, τήν Ἐκκλησίαν ῥύσασθε Χριστοῦ, ὑμῶν πρεσβείαις, Πατέρες θεόληπτοι.

Μεγαλυνάριον.
Χαίρετε Πατέρες θεοειδεῖς, τῆς Πέμπτης Συνόδου, οἱ φωστῆρες καί συνεργοί· χαίρετε προστάται, Χριστοῦ τῆς Ἐκκλησίας, καί τῶν αἱρετιζόντων, ἧττα καί ὄλεθρος.