Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Θεόδωρος καταγόταν ἀπό τήν Κυρήνη καί ἄθλησε κατά τούς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.). Εὐσεβής ἐργάτης τοῦ Εὐαγγελίου ὡς λαϊκός, διακρίθηκε ἀκόμη περισσότερο, ὅταν προχειρίσθηκε ἱερέας καί ἔπειτα Ἐπίσκοπος Κυρήνης. Ἄριστος καλλιγράφος, ἀντέγραφε ἱερά βιβλία, τά ὁποῖς ἀπέστελλε σέ Ἐκκλησίες πρός φωτισμό τῶν πιστῶν. Ὅταν καταγγέλθηκε ἀπό τόν υἱό του Λέοντα (ὁ Θεόδωρος ἦταν ἔγγαμος, ὅπως γιά ἀρκετούς αἰῶνες καί ἄλλοι πολλοί Ἐπίσκοποι τῆς Ἐκκλησίας), ὅτι μέ τά βιβλία του μετέστρεφε πολλούς ἀπό τούς εἰδωλολάτρες στήν πίστη πρός τό Χριστό, συνελήφθη καί οδηγήθηκε ἐνώπιον τοῦ ἡγεμόνος Διγνιανοῦ καί πιεζόταν μέ κάθε τρόπο νά παραδώσει  τά ἱερά βιβλία του καί νά ἀποκηρύξει τή χριστιανική του πίστη. Ὁ Θεόδωρος ὅμως ἀρνήθηκε νά ὑπακούσει, ἐξ αἰτίας δέ αὐτοῦ χτυπήθηκε ἄγρια μέ ράβδους καί λουρίδες πού ἔφεραν τήν ἄκρη τους μολύβδινες σφαῖρες καί κλείσθηκε στή φυλακή. Ἐκεῖ τόν ἐπισκέπτονταν καί τόν διακονοῦσαν ἡ Κυπρίλλα καί οἱ φίλες της Ἀρόα καί Λουκία, οἱ ὁποῖες εἶχαν βαπτισθεῖ ἀπό αὐτόν. Μετά ἀπό λίγες ἡμέρες ὁ Ἅγιος Θεόδωρος ὁδηγήθηκε στόν εἰδωλολατρικό ναό, γιά νά θυσιάσει στά εἴδωλα. Αὐτὀς ὅμως, ἀφοῦ ἤλεγξε μέ δριμύτητα τόν Διγνιανό ἐξ αἰτίας τῆς εἰδωλολατρικῆς πίστεως καί τίς διώξεις ἐναντίων τῶν Χριστιανῶν, ἀνέτρεψε μέ κτυπήματα τό βωμό. Αὐτό ἐξόργισε τόν ἡγεμόνα, ὁ ὁποῖος διέταξε τό σκληρό βασανισμό του. Με αὐτό τόν τρόπο, ἀφοῦ ὁδηγήθηκε ἔξω ἀπό τό ναό, τόν κρέμασαν σέ ξύλο, τοῦ κατέγδαραν τίς σάρκες καί γιά νά κάνουν ὀδυνηρότερο τό μαρτύριό του ἔτριψαν τίς πληγές του μέ δέρματα καί μέ τρίχινα ὑφάσματα ποτισμένα μέ ξύδι καί ἁλάτι, τοῦ ἀπέκοψαν τή γλώσσα καί ἡμιθανῆ τόν ἔριξαν καί πάλι στή φυλακή, ὅπου μετά ἀπό λίγο χρονικό διάστημα παρέδωσε τό πνεῦμα του στόν Κύριο.