Ὁ Ἅγιος Ἠλίας γεννήθηκε περί τό 430 μ.Χ., ἀπό γονεῖς Ἄραβες καί ἀνατράφηκε σέ μοναστήρι τῆς Νιτρίας. Ἡ στάση ὅμως τοῦ μονοφυσίτου Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας Τιμοθέου τοῦ Αἰλούρουμτόν ἀνάγκασε νά ἀποσυρθεῖ στήν Παλαιστίνη. Ἐκεῖ διέμεινε στήν Λαύρα τοῦ Ἁγίου Εὐθυμίου μέχρι τό 473 μ.Χ., ὅταν ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων Ἀναστάσιος Α’ τόν κάλεσε καί τόν χειροτόνησε πρεσβύτερο. Τότε ἐγκαταστάθηκε σέ κελλί κοντά στήν Ἱεριχώ, τό ὁποῖο ἔγινε ἀπαρχή τῆς ἱδρύσεως δύο μονῶν. Διετέλεσε, ἐπίσης, ἐφημέριος τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως καί σκευοφύλακας. Στίς  23 Ἰουλίου τοῦ ἔτους 494 μ.Χ., ὁ Ἠλίας ἐξελέγη Πατριάρχης εἰς διαδοχήν τοῦ κοιμηθέντος Σαλλουστίου.

Ὡς Πατριάρχης ἔκτισε τήν μονή τοῦ Ἁγίου Τάφου τῆς Θεοτόκου κοντά στό ναό τῆς Ἀναστάσεως καί συνάθροισε ἐκεῖ πλῆθος σπουδαίων μοναχῶν. Ἄρχισε δέ καί τήν ἀνέγερση τοῦ ναοῦ τῆς Ἁγίας Ἑλένης. Μνημονεύεται μεταξύ τῶν ὑπερμάχων τῆς Ζ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου καί διακρίθηκε γιά τούς ἀγῶνες του ὑπέρ τῆς ὀρθοδόξου πίστεως. Ἡ ἀπείθειά του, ἡ ἄρνησή του δηλαδή νά ἀναγνωρίσει τήν καθαίρεση τοῦ Ἁγίου Φλαβιανοῦ Ἀντιοχείας καί νά ἀποδεχθεῖ τήν μονοφυσιτική διδασκαλία τοῦ Σεβήρου, πού χειροτονήθηκε ἀπό τούς Μονοφυσῖτες στόν θρόνο τῆς Ἀντιοχείας, ἐξάντλησε τήν ἀνοχή τοῦ αὐτοκράτορος καί ὁδήγησε τόν Ἅγιο Ἠλία στήν καθαίρεση καί τήν ἐξορία (1^η Σεπτεμβρίου 516 μ.Χ.). Γι’ αὐτό κλήθηκε καί Ὁμολογητής.

Κοιμήθηκε μέ εἰρήνη.