Ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς Θεόφιλος (Μαραμπελιώτης), γεννημένος, περί τό 1617, στήν Ζάκυνθο, γόνος οἰκογένειας «ποπολάρων», ἀκολουθώντας λόγῳ οἰκονομικῆς μᾶλλον δυσπραγίας ἔφηβος τό ἐπάγγελμα τοῦ ναυτικοῦ, πορευόταν οὐσιαστικά τόν ὁδό γιά τόν πλουτισμό πού χορηγεῖ ἡ μέθεξη τοῦ Θεοῦ. Μέ τήν ἔξοδό του στό ἄγνωστο καί ἄκρως ριψοκίνδυνο πέλαγος τῆς ὀθωμανικῆς καταδυναστείας εἰσόδευε ἀθλοφόρος στό νέφος τῶν Ἁγίων Μαρτύρων.

Συνοπτικές πληροφορίες γιά τόν Νεομάρτυρα μᾶς παρέχει ὁ ἱστοριογράφος Παναγιώτης Χιώτης:

«Οὗτος ἦν νέος εὐειδέστατος Ζακύνθιος, δεκαοκταετής ἔτυχεν εἰς Χίον (…) πλεύσας ὡς ναύτης, ὅτε μή θελήσας νά συνταξιδεύσῃ μετά τινός Τούρκου ἐσυκοφαντήθη ὅτι φορεῖ Τουρκικήν τιάραν, ἥτις ἦν ὁ σκοῦφος ὁ κόκκινος Ζακύνθιος. Καί ἐψευδομαρτύρησαν κατ’ αὐτοῦ εἰς τόν κατήν τῆς Χίου, ὅτι ἐτούρκευσε, καί ἐπειτα ἠρνεῖτο. Ὁ κατής οὖν ἀπεφάσισεν νά γένῃ Τούρκος, ἀλλ’ ὁ Θεόφιλος ἀντέστη, λέγων ὅτι πάντοτε ἐμμένει εἰς τήν θρησκείαν τῶν πατέρων του. Οἱ Τοῦρκοι λοιπόν ἤναυσαν πυρκαϊάν καί τόν ἔκαυσαν ζωντανόν ῥίψαντες καί ἕνα χοῖρον ἵνα μη ἀκούῃται ἡ εὐωδία καί ὁ ὁποῖος χοῖρος ἔφυγεν. Ἔπειτα δέ εὐλαβεῖς Χριστιανοί λαβόντες τά λείψανα ἐκ τῆς τέφρας, παρέθηκαν εἰς τό ἐν Χίῳ γυναικεῖον Μοναστήριον τοῦ Ἁγίου Γεωργίου εἰς τήν πηγάδα, καί τελεῖται ἡ μνήμη του τῇ 24^ῃ Ἰουλίου κατά διαταγήν τοῦ Ἀρχιερέως τῆς Χίου Γαβριήλ». Ἦταν τό ἔτος 1635.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. α’. Τόν συνάναρχον Λόγον.

Ἐκ Ζακύνθου βλαστήσας Μάρτυς Θεόφιλε, ἀθλητικῶς ἠγωνίσω ὑπέρ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, καί ὡς θῦμα καθαρόν αὐτῷ προσήνεξαι, διά πυρός τελειωθείς, ἐν τῇ Χίῳ ἀνδρικῶς· διό σε ἀνευφημοῦμεν, ὡς ἀθλητήν τοῦ Σωτῆρος, καί πρεσβευτήν ἡμῶν θερμότατον.

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.

Θεοῦ φίλος πεφήνας εἰκότως μάκαρ, Ἀθλητά Θεόφιλε, ἐν τῷ πυρί τελειωθείς, ὑπέρ αὐτοῦ προθυμότατα, καί τῶν Μαρτύρων τοῖς δήμοις ἠρίθμησαι.

Μεγαλυνάριον.

Ἄνθος τῆς Ζακύνθου ὤφθης τερπνόν, Θεόφιλε Μάρτυς, καί ἐν Χίῳ καρτερικῶς, πυρί παρεδόθης, ὑπέρ Χριστοῦ ἀθλήσας, ἐν τοῖς ὑστέροις χρόνοις, στερρῷ φρονήματι.