Ἡ ἱερά εἰκόνα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Ὁδηγήτριας μεταφέρθηκε ἀπό τά Ἱεροσόλυμα στήν Κωνσταντινούπολη. Ὁ αὐτοκράτορας Κωνσταντῖνος Θ’ ὁ Μονομάχος, τό 1046, εὐλόγησε τούς γάμους τῆς κόρης του πριγκίπισσας Ἀναστασίας μέ τόν τότε ἡγεμόνα τοῦ Τσέρνιγκωφ καί ἔπειτα ἡγεμόνα τοῦ Κιέβου Βζέβολοντ Α’ Γιαροσλάβιτς (1078 – 1093). Τόν 12^ο αἰῶνα μ.Χ. ἡ εἰκόνα μεταφέρθηκε στό Σμολένσκ τῆς Ρωσσίας ἀπό τόν πρίγκηπα Βλαδίμηρο Β’ τόν Μονομάχο. Τό ἔτος 1237, κατά τήν ἐπιδρομή τῆς Χρυσῆς Ὀρδῆς, ἡ Παναγία βοήθησε τόν λαό νά ἀποκρούσει τούς ἐχθρούς ἀπό τά τείχη τῆς πόλεως. Κατά τήν παράδοση, ὅταν ἡ στρατιά τοῦ Χάν Μπατοῦ εἶχε στρατοπαιδεύσει 16 μόλις μίλια ἀπό τήν πόλη καί ἑτοίμαζε τήν ἐπίθεσή της, μιά ὑπερκόσμια φωνή ἀπό τήν εἰκόνα τῆς Παναγίας διέταξε τόν φύλακα τοῦ ναοῦ νά καλέσει τόν εὐσεβῆ πολεμιστή Μερκούριο. Ἡ ἴδια φωνή ἔδωσε στήν συνέχεια ἐντολή στόν Μερκούριο νά σκοτώσει τόν Τάταρο πολέμαρχο μέσα στήν σκκηνή του, ἀποκομίζοντας γιά τόν ἑαυτό του τόν μαρτυρικό στέφανο. Ὁ Μερκούριος πράγματι ἐκτέλεσε τήν Θεομητορική ἐντολή καί ἔτσι ὁ ἐχθρός ἀποσύρθηκε. Στίς ἀρχές τοῦ 16^ου αἰῶνος ἡ εἰκόνα μεταφέρθηκε στήν Μόσχα, πενῆντα χρόνια ὅμως ἀργότερα ὁ λαός τοῦ Σμολένσκ ζήτησε δυναμικά τήν ἐπιστροφή της. Ἡ εἰκόνα πράγματι ἐπιστράφηκε, καί στήν θέση της, στόν Καθεδρικό ναό τοῦ Κρεμλίνου, τοποθετήθηκε πλέον γνωστό ἀντίγραφό της. Τό πρωτότυπο μεταφέρθηκε καί πάλι στήν Μόσχα τό 1812, κατά τήν εἰσβολή τῶν Γάλλων. Ἡ καταστροφή τοῦ Ναπολέοντος στήν μάχη τοῦ Μποροντίνο, τήν παραμονή τῆς ἑορτῆς τοῦ Γενεσίου τῆς Θεοτόκου, ἀποδόθηκε καί πάλι στήν Θεομήτορα.